Elk mens op deze aardbol is ernaar op zoek. Ongeacht geloof, leeftijd of afkomst. Iedereen wil gelukkig zijn, en niemand wil ongelukkig zijn. Want zonder geluk heeft het leven geen smaak, ook al bezit je al datgene wat jouw hart begeert. En met geluk is het leven prettig, ook al bezit je niet veel.
De praktijk leert dat maar weinig het geluk vinden. Vooral in deze ingewikkelde tijd die we leven van drukte en stress. Verdriet, slapeloosheid en depressie zijn veelvoorkomende termen in iedere maatschappij.
Er is zoveel ongelukkigheid dat sommige zelfs zijn gaan denken dat geluk niet bestaat. Dat geluk een verzonnen mythe is.
Geluk bestaat wel degelijk beste broeders en zusters.
Geluk wordt niet gevonden omdat er verkeerd wordt gezocht. De één denkt dat het vergaren van een fortuin geluk zal brengen. De andere denkt dat het bezitten van een mooi huis met luxe auto voor de deur hem gelukkig zal maken. Zo denkt de andere dat het vinden van de juiste baan de oplossing is. Iedereen is zoekende maar zonder resultaat.
Sommigen zijn het zoeken naar geluk zo zat dat ze niet inzien waarom ze nog verder zouden moeten leven, dus maken zij er in het ergste geval maar een einde aan. Velen proberen het gevoel van ongelukkigheid te ontvluchten door merendeels van hun vrije tijd voor de tv of in het gezelschap van alcohol en drugs door te brengen.
Psychiaters weten zich ook geen raad met al die ongelukkige mensen, dus worden ze in de meeste gevallen maar met antidepressiva naar huis gestuurd.
Geluk, beste broeders en zusters, is een gevoel dat in het hart wordt ervaren en zich vervolgens uit op het gezicht en rest van het lichaam. Geluk is een geschenk van Allah de meest Verhevene. Hij schenkt het Zijn dienaren die er het juiste pad voor volgen.
Zodra jij jou dit beseft kan jouw zoektocht naar geluk beginnen, anders zul je altijd blijven dwalen, zoekend naar geluk.
Allah zegt: “Wie het goede doet en gelovige is, man of vrouw zijnde, die zullen Wij een goed leven schenken.” [16:97]
Ons geloof en haar richtlijnen zijn erop gericht om ons te leiden naar geluk in dit leven en het eeuwige geluk in het hiernamaals. Hieronder een korte uiteenzetting van wat richtlijnen:
Tawheed
De eerste stap naar geluk is dat wij ons met al onze aanbiddingen wenden tot Allah alleen en dat ons hart krachtig verbonden is met de Verhevene. Niets verruimt de borst zo als een sterke band met Allah door Hem te leren kennen bij zijn mooie Namen en vrome Eigenschappen.
Zodra jouw hart gebonden is aan Allah heb je slechts één hoofdzorg: dat Hij tevreden over jou is. Wat de mensen dan verder van jou vinden wordt bijzaak.
Wiens hart gebonden is aan Allah staat stevig in het leven, ongeacht wat zijn pad kruist aan moeilijkheden. In tegenstelling tot degene die aanhankelijk is aan het wereldse leven en de mensen. Wanneer het bij deze persoon even niet meezit verkeert hij al gauw in depressie.
Aanbidding
Geluk is dat de gelovige zijn ziel haar broodnodige aandacht geeft door een deel van zijn tijd te besteden aan het aanbidden van Allah en het onderhouden van een goede band met Hem. Zoals de profeet salla Allaho ‘alahi wa sellam zei:
“Voorwaar, jouw Heer heeft rechten, jouw gezin heeft rechten en jouw eigen ziel heeft rechten. Geef ieder zijn recht” [Bukhari]
Net zoals ons lichaam voeding nodig heeft om goed te functioneren, heeft onze ziel ook haar voeding nodig. En al zou je al het wereldse genot verzamelen dan zou je daar je ziel niet mee kunnen voeden noch gelukkig maken. Allah heeft bepaald dat de ziel rust vindt in hetgeen Hij heeft neer gezonden: Zijn boek en de Sunnah van Zijn profeet salla Allaho 'alaihi wa sellam (welke ook openbaring is).
In tijden van depressie maken velen de fout door te denken hun heil te kunnen vinden in lichamelijk genot en vermaak. Door henzelf te verwennen met lekker eten, nieuwe kleding e.d. Maar in werkelijkheid is het de ziel die om aandacht vraagt niet het lichaam. Als deze lichamelijke verwennerij al van nut is, is dat op hele korte termijn. Waarna de depressie al gauw weer terug is.
Gebed
Het gebed dat we vijf keer per dag verrichten is een verlichting voor ons hart en ziel. Dit gebed dat de moslims vandaag de dag hebben verwaarloosd. Waar tracht degene die het gebed heeft gelaten geluk te vinden terwijl hij in werkelijkheid zijn band met Allah, de Schenker van geluk, heeft verbroken?!
Dit gebed was de verrukking van het oog van onze profeet en in moeilijke tijden haastte hij zich tot het gebed en zei hij tegen Bilal, de metgezel die de oproep voor het gebed verrichte: “Geef ons rust”, oftewel: verricht de oproep tot het gebed zodat wij onze rust zullen vinden.
Allah heeft ons bevolen om in moeilijke tijden verlichting te zoeken middels geduld en het gebed:
“O jullie die geloven, zoekt hulp door middel van geduld en het gebed. Voorwaar Allah is met de geduldigen” [2:153]
Verricht het gebed alleen al een paar dagen zoals het hoort: rustig, op haar voorgeschreven tijden, en de mannen waar mogelijk in de moskee, en kijk eens wat voor een verandering het teweeg brengt in jouw geestelijke gesteldheid.
Du’a
Geluk is dat wij de Almachtige aanroepen in tijd van voorspoed en tijd van tegenspoed. Hij die ervan houdt om gevraagd te worden en die luistert naar onze smeekbedes. In moeilijke tijden kloppen we overal aan maar vergeten de Almachtige te vragen. Terwijl Allah zegt:
“Wie heeft de in nood verkerende verhoord, wanneer hij Hem aanroept en het onheil weggenomen ...?” [27:62]
Onze Barmhartige Heer houdt ervan dat wij ons beklag bij Hem doen en onze troost bij Hem zoeken. Daarentegen krijgen de mensen snel genoeg van ons gejammer en gezeur.
Gedenken van Allah
Geluk is het veelvuldig gedenken van Allah de meest Verhevene. Het gedenken van Allah is voeding voor de ziel, rust voor het hart en verjaagt de influisteringen van de vervloekte duivel. Allah zegt:
“Voorwaar met het gedenken van Allah komen de harten tot rust” [13:28]
Tot de beste dhikr (gedenken van Allah) behoort het reciteren van de Qoraan. Dit boek wat genezing, barmhartigheid en rust is voor de gelovigen. Er gaat niks boven wat tijd voor het reciteren van de Qoraan afgezonderd van het wereldse leven en haar drukte.
Ouders
Geluk is deze twee personen die de reden zijn van jouw bestaan gelukkig te maken op iedere mogelijke manier. Omdat Allah ons in vele verzen heeft aangespoord tot het goed behandelen van de ouders. Allah zegt:
“Wij hebben de mens goedheid jegens zijn ouders bevolen” [46:15]
Onze profeet salla Allaho ‘alaihi wa sellam heeft verduidelijkt dat de ouders het meeste recht hebben op ons goed gezelschap, de moeder in het specifiek. Triest is degene die voor alles en iedereen tijd maakt, maar bijna met tegenzin met zijn ouders zit.
Verwacht geen gelukkig leven zolang jij je ouders ongelukkig maakt.
Familie
Geluk is een goede band te onderhouden met jouw naaste familie, zoals broers en zussen in het specifiek, en de rest van de familie in het algemeen. Allah zegt:
“ .....en weest goed voor de ouders en de verwanten” [4:36]
Zelfs wanneer zij tekortschieten naar jou toe mag dat geen reden zijn om hen slecht te behandelen en of te mijden. Het onderhouden van de familiebanden mag niet zijn gebaseerd op soort van beloning; als je mij bezoekt en belt doe ik dat ook en anders niet. Ons geloof leert ons om het goede te doen zonder om te kijken naar anderen.
Gezin
Geluk is investeren in een goede omgang thuis met vrouw en kinderen en zorgen voor een prettige en fijne sfeer in huis. Het is niet van de wijsheid om goede banden te hebben met iedereen buitenshuis, terwijl het binnenshuis op instorten staat.
Van de bouwstenen van een gelukkig huwelijk en het bewerkstelligen van een goede sfeer in huis is elkaars tekortkomingen te accepteren, niet van elke misstap een probleem te maken en te kijken naar de mooie eigenschappen die de ander bezit. Zoals de volgende hadieth daartoe motiveert:
“De gelovige hoort zijn gelovige vrouw niet te haten (vanwege bepaalde eigenschappen), als een bepaalde eigenschap van haar hem niet aanstaat, zal hij een andere eigenschap treffen die hem wel aanstaat” [Muslim]
Niet elk meningsverschil of opmerking hoeft zich uit te monden in een ruzie, zoals de metgezel Abu Darda op een dag tegen zijn vrouw zei:
“Wanneer ik boos ben stel jij mij tevreden en wanneer jij boos bent stel ik jou tevreden. Anders zullen we niet lang samen zijn.”
Goed gezelschap
Geluk is bevoordeeld zijn met goed en vroom gezelschap. Gezelschap dat van jou houdt en het goede voor jou wenst. Gezelschap bij wie jij je goed voelt en verdriet doet verdwijnen. Zoals de metgezel ibn Mes’oed op een dag zei tegen zijn vrienden:
Jullie zijn het die mijn verdriet doen verdwijnen.
Ons geloof is een sociaal geloof, er hoort geen ruimte te zijn voor eenzaamheid. Het is meestal de eenzame die zwak is om door depressie te worden getroffen, en die gevoelig is voor negatieve gedachtes. Zoals de bekende hadieth luidt:
De wolf grijpt slechts het schaap dat zich heeft afgezonderd (van de kudde). [Nasaa'i]
Zorg dat je regelmatig in goed gezelschap verkeert en zonder je niet af.
Tevreden
Geluk is tevreden zijn met datgene wat Allah jou heeft gegeven. Wanneer je tevreden bent met datgene wat je hebt, ook al kan het weinig lijken in de ogen van de mensen, dan ben je echt rijk. Zoals de profeet salla Allaho ‘alahi wa sellam zei:
Rijkdom is niet het veel bezitten, rijkdom is rijkdom van de ziel. [Bukhari]
Een rijke ziel is een ziel die tevreden is met datgene wat hij bezit en zich behoefteloos waant van wat anderen bezitten en er weinig aandacht aan besteedt. Degene die tevreden is, heeft rust en heeft geen last van afgunst en jaloezie.
Tevredenheid bereik je door o.a. niet op te kijken naar de mensen die het beter dan jou hebben, maar naar de velen die het slechter dan jou hebben. Zoals de profeet salla Allaho ‘alahi wa sellam zei:
Kijk naar de mensen onder jullie (in rang) en kijk niet naar de mensen boven jullie (in rang). Zo zul je de gunsten van Allah meer waarderen. [Muslim]
Tevredenheid is de simpelste dingen te waarderen in het leven, en ze niet voor standaard aan te nemen. Het feit dat jij je veilig voelt, gezond bent en voor een dag te eten hebt is evenveel waard als heel het wereldse leven bij elkaar zoals dat is overgeleverd door onze profeet.
Vergeven
Geluk is vergevensgezind te zijn door degenen die jou iets hebben aangedaan te vergeven. Niemand is immers perfect, iedereen maakt weleens een fout. We zijn als mens beïnvloedbaar door zoveel factoren. Ons geloof motiveert daarom vergevensgezindheid, Allah zegt:
“Maar wie geduldig was en vergaf: voorwaar dat behoort zeker tot de aanbevolen daden.” [42:43]
Het mooie van vergeven, naast de grote beloning die er tegenover staat van onze Heer, is dat je rust hebt. In tegenstelling tot degenen die wrok koesteren jegens de mensen die hen onrecht hebben aangedaan. Deze wrok houdt hen bezig en leidt misschien wel tot slapeloze nachten. Vergevensgezindheid is geen teken van zwakte zoals sommigen denken, maar juist een teken van kracht.
Geduld en dankbaarheid
Het leven bestaat uit voor- en tegenspoed, uit goede en slechte tijden. Als jij met beide situaties op de juiste manier weet om te gaan, door geduldig te zijn bij tegenspoed en dankbaar te zijn bij voorspoed, zit je altijd goed. Zoals onze profeet salla Allaho 'alaihi wa sellam zei:
"Verbazingwekkend is de kwestie van de gelovige, alles wat hem overkomt pakt goed voor hem uit; als hem het goede overkomt is hij dankbaar -dus is dat goed voor hem- en als hem het slechte overkomt is hij geduldig -dus is dat goed voor hem- en dit is slechts voor de gelovige." [Sahih Moslim]
Voorbeschikking
Geluk is tevreden zijn met wat Allah heeft voorbeschikt en geduld te hebben met het nare van het lot. Overtuigd als de moslim is dat niks gebeurt zonder Allah’s voorbeschikking. Zoals Allah zegt:
“Er treft de aarde of julliezelf geen ramp, of het staat in een boek, vóórdat Wij het doen gebeuren” [22:57]
En onze profeet salla Allaho 'alaihi wa sellam zei:
Wat jou is overkomen, had jou niet kunnen missen. [Abu Dawood]
De gelovige legt zich neer bij het verleden, ook al had hij vurig gewenst dat sommige dingen anders waren gegaan in het leven. Hij trekt er lering van en gaat verder, zich neerleggend bij Allah’s wil en voorbeschikking.
Optimisme
Geluk is optimistisch zijn, optimisme is een van de grootste vijanden van depressie. Daar waar optimisme komt kijken, verdwijnt depressie als sneeuw voor de zon. Onze nobele profeet hield van optimisme, zelfs in de moeilijkste tijden. Depressie is vaak een ophoping van negatieve gedachtes welke je dient te bestrijden met positieve gedachtes.
Hoop
Geluk is dat de gelovige nooit hoop verliest hoe moeilijk de uitweg soms ook lijkt. Na het moeilijke komt het makkelijke, zoals Allah ons heeft beloofd:
“Voorwaar, met de moeilijkheid komt verlichting. Voorwaar met de moeilijkheid komt verlichting.” [94:5-6]
Het enige wat wij moeten doen is geduld hebben en hoop houden op de barmhartigheid van onze Heer. Onze Heer beproefd ons o.a. om te kijken hoe sterk ons geloof is en tot wie onze toevlucht zal zijn in moeilijke tijden.
Bezig zijn
Geluk is het goed besteden van jouw tijd, zoals we in het vorige bericht met als titel ‘succesvol leven’ al hadden aangegeven. Te veel vrije tijd en het weinig om handen hebben werkt bij velen averechts en is reden van veel (negatieve) gedachtes die leiden tot depressie en ongelukkigheid.
Liefdadigheid
Geluk is dat jij goed bent naar de mensen toe, voor ze klaar staat en helpt waar je kan helpen. Naast de grote beloning die er tegenover staat van onze Heer, zorgt welzijn naar de mensen toe voor een goed gevoel en verruiming van de borst.
Sommige mensen leven maar in werkelijkheid zijn zij te vergelijken met de doden. Ze hebben geen enkele toegevoegde waarde voor de mensen om hen heen en zijn alleen met zichzelf bezig. Egoïsme en gierigheid zorgt voor benauwdheid in de borst en ongelukkigheid.
Ons geloof motiveert ons om je ook te bekommeren om het welzijn van anderen en een helpende hand toe te steken.
Onder liefdadigheid valt het glimlachen in het gezicht van jouw broeder wanneer je hem ontmoet. Zoals de profeet zei:
Het glimlachen in het gezicht van jouw broeder is sadaqah (aalmoes). [Tirmidhi]
Soepel
Geluk is makkelijk te zijn in de omgang met de mensen om jou heen, binnen- en buitenshuis. Geen relatie of vriendschap houdt stand voor zij die van elke misstap een probleem maken en overal kritiek op hebben. Niemand houdt ervan om continu op zijn fouten te worden gewezen. Daarom staat de eigenschap van ‘dingen door de vingers zien’ en doen alsof er niks aan de hand is, heel hoog aangeschreven. Zelfs zo dat imam Ahmed zei:
Negen tiende van de goede manieren bestaat uit dingen door de vingers zien
Wanneer je je niet overal over opwindt en vergevensgezind bent, verloopt het leven gemakkelijk en soepel. Maar wanneer je overal een punt van maakt, zal je merken dat het leven heel stroef verloopt.
Zorgen
Niemand ontkomt eraan, het wereldse leven kenmerkt zich met zorgen die ons van tijd tot tijd bezighouden. Het is immers het paradijs waar de gelovige geen zorgen meer zal hebben. Maar het is niet gezond om te veel met zorgen bezig te zijn, maar te doen wat in jou vermogen is en de rest aan Allah over te laten, vertrouwend op Hem.
Hoe vaak loop je, misschien maanden, met een zorg en is het achteraf allemaal goed gekomen en heb je voor niets al die tijd met die zorg gelopen. Zoals imam as-Shaafi’ie zei:
De ene ligt bezorgd wakker om zaken die misschien niet eens zullen plaatsvinden en de ander slaapt rustig. Probeer zoveel mogelijk zorgen te vermijden; de Heer die jou in het verleden van het slechte heeft behoed zal je in de toekomst ook behoeden.
Beste broeders en zusters:
We zijn waarlijk begunstigd met een geweldig geloof, een geloof dat ons leert om altijd en ten allen tijde onze hoofd glimlachend overeind te houden. Optimistisch en hopend op het goede en de barmhartigheid van onze Heer.
Wij zijn het die tekortschieten en niet de middelen tot geluk grijpen, terwijl ze binnen handbereik zijn voor iedereen.
Het enige wat wij hoeven te doen is ons oprecht te wenden tot onze Heer en een leven te leiden dat Hem tevreden stelt.
Maar dan nog wenden wij ons af van onze Heer en denken wij in andere zaken geluk te zullen vinden. Allah vraagt de mens daarom:
“O mens, wat heeft jou weggeleid van jouw Heer, de Edele? Degene die jou heeft geschapen en daarna vervolmaakte en de juiste verhoudingen gaf?” [82:6-7]
Wilt u ook aan de mailinglijst worden toegevoegd om regelmatig een bericht te ontvangen over uiteenlopende islamitische onderwerpen, meld u dan aan via:
www.kennisviamail.nl
Stuur het door; "Wie aanspoort tot het goede, heeft dezelfde beloning als degene die ernaar handelt." [Sahih Moslim]
Abulfadl, student aan de Universiteit van Medina. Saudi Arabië.
